صنعت عطرسازی، یکی از کهن‌ترین و درعین‌حال پررمز و رازترین شاخه‌های دنیای زیبایی است؛ صنعتی که ریشه‌هایش در تاریخ، اقلیم، آیین‌ها و فرهنگ‌های گوناگون تنیده شده است. در میان مناطق مختلف جهان، خاورمیانه و به‌ویژه بازار عطریات ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس، جایگاه منحصربه‌فردی در مصرف و تجارت عطر دارند.
در این منطقه، عطر تنها یک محصول خوشبوکننده نیست؛ بلکه بخشی از زندگی روزمره، باورهای مذهبی، سبک زندگی اجتماعی و حتی جلوه‌ای از هویت فرهنگی مردم است. رایحه‌ها در این فرهنگ نه‌فقط حس، بلکه پیام دارند—از احترام گرفته تا اشتیاق، از قدرت گرفته تا پاکی.
با این‌همه، با وجود اشتراکات فرهنگی، تفاوت‌های قابل توجهی میان بازار عطریات ایران و کشورهای همسایه نظیر امارات متحده عربی، عربستان سعودی، قطر، کویت و بحرین وجود دارد. این تفاوت‌ها در ابعاد گوناگون خود را نشان می‌دهند؛ از ساختار بازار و ترجیحات مصرف‌کننده گرفته تا نقش برندهای جهانی، شیوه توزیع و سهم تولید داخلی.
در این مقاله، قصد داریم به‌صورت تطبیقی به بررسی این بازارها بپردازیم و روندهای فرهنگی، اقتصادی و تجاری هر یک را تحلیل کنیم. هدف، ترسیم تصویری شفاف از جایگاه ایران در مقایسه با رقبای منطقه‌ای و شناسایی فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌روی صنعت عطر در کشور است.
۱. ساختار بازار عطر در ایران
بازار عطر ایران تحت تأثیر شرایط اقتصادی، تحریم‌ها، و فرهنگ مصرف‌کننده شکل گرفته است. بخش عمده‌ای از محصولات عطری موجود در بازار ایران وارداتی هستند، اما به‌دلیل محدودیت‌های ارزی و تحریم‌ها، واردات قانونی بسیاری از برندهای معروف جهانی متوقف شده یا به شدت محدود شده است. این مسئله باعث شده بازار ایران به‌شدت وابسته به واردات غیررسمی (قاچاق) باشد و همین موضوع بر قیمت، اصالت و کیفیت محصولات تأثیرگذار باشد.
از سوی دیگر، با افزایش علاقه‌مندی مصرف‌کنندگان به رایحه‌های خاص و برندهای لوکس، در سال‌های اخیر برخی برندهای داخلی نیز اقدام به تولید عطرهای باکیفیت کرده‌اند. این برندها با بهره‌گیری از اسانس‌های وارداتی، ترکیب‌سازی داخلی و بسته‌بندی شکیل، توانسته‌اند سهم کوچکی از بازار را از آن خود کنند. هرچند مصرف‌کننده ایرانی هنوز ترجیح می‌دهد از برندهای بین‌المللی استفاده کند، اما تولیدات داخلی با قیمت‌های رقابتی، جایگاه مناسبی در بازار پیدا کرده‌اند.
۲. بازار عطر در کشورهای حوزه خلیج فارس
کشورهای حاشیه خلیج فارس، به ویژه امارات متحده عربی و عربستان سعودی، به‌عنوان قطب‌های اصلی بازار عطر در منطقه شناخته می‌شوند. ساختار این بازارها مدرن، آزاد و مبتنی بر واردات قانونی گسترده است. برندهای مطرح جهانی مانند Dior، Chanel، Tom Ford و Creed در فروشگاه‌های لوکس این کشورها به وفور یافت می‌شوند و حضور پررنگ دارند. مصرف‌کننده عرب، به‌ویژه در کشورهای ثروتمند، به دنبال رایحه‌های خاص، شرقی، و در برخی موارد سنتی مانند عود و مشک است.
در این کشورها نه‌تنها واردات رسمی عطر انجام می‌شود بلکه شرکت‌های بومی نیز در صنعت تولید و بسته‌بندی عطر فعالیت می‌کنند. برندهای محلی نظیر Ajmal، Rasasi، Swiss Arabian و Arabian Oud با ترکیب سنت‌های شرقی با استانداردهای بین‌المللی، بازارهای داخلی و بین‌المللی را تحت تأثیر قرار داده‌اند. این برندها موفق شده‌اند علاوه بر حفظ ریشه‌های فرهنگی، با بسته‌بندی‌های مدرن و تبلیغات گسترده، در بازارهای جهانی نیز دیده شوند.
۳. رفتار مصرف‌کننده و ترجیحات عطری
رفتار مصرف‌کننده ایرانی با مصرف‌کننده کشورهای حوزه خلیج فارس تفاوت‌های مشهودی دارد. در ایران، به دلیل مسائل اقتصادی، مصرف‌کننده به‌دنبال محصولات مقرون‌به‌صرفه، کوچک‌حجم و در بسیاری موارد، مشابه‌سازی‌شده از برندهای معروف است. همچنین رایحه‌های ملایم، شیرین و گل‌محور در ایران محبوب‌تر هستند. این موضوع تحت تأثیر اقلیم، سلیقه عمومی و فرهنگ مصرف است.
در سوی مقابل، مصرف‌کنندگان عرب رایحه‌های قوی، سنگین و گرم مانند عود، مشک، زعفران و عنبر را ترجیح می‌دهند. استفاده از عطر در این کشورها نه‌تنها جنبه شخصی دارد بلکه یک بیان اجتماعی از جایگاه، ثروت و سلیقه فرد محسوب می‌شود. به همین دلیل مصرف عطرهای خاص و گران‌قیمت در میان مردم این کشورها بسیار رایج است و گاه تا چندین بار در روز استفاده می‌شود.
۴. واردات و قوانین تجاری
واردات عطر به ایران با چالش‌های متعددی مواجه است. تحریم‌های بین‌المللی، محدودیت‌های ارزی و بروکراسی‌های پیچیده، واردات قانونی را دشوار کرده‌اند. بخش بزرگی از عطرهای موجود در بازار ایران از طریق مرزهای غیررسمی وارد می‌شوند، که در بسیاری موارد فاقد استانداردهای لازم هستند. همین مسئله، موجب ناهمگونی شدید در قیمت‌ها، کیفیت پایین برخی محصولات و کاهش اعتماد مصرف‌کننده شده است.
در کشورهای خلیج فارس، واردات عطر تحت قوانین مشخص و ساده‌ای صورت می‌گیرد. تسهیل تجارت، حمایت از برندهای بین‌المللی و همکاری گسترده با تولیدکنندگان جهانی باعث شده است برندها با آگاهی کامل وارد بازار این کشورها شوند. در عین حال، کشورهایی مانند امارات به دلیل موقعیت تجاری و مالیاتی مناسب، به هاب توزیع عطر در منطقه تبدیل شده‌اند و صادرات مجدد نیز در حجم بالا انجام می‌شود.
۵. نقش برندهای داخلی
در بازار عطریات ایران، صحنه همچنان در سلطه برندهای خارجی است؛ نام‌هایی که سال‌هاست با تبلیغات گسترده و رایحه‌های ماندگار، جای خود را در ذهن مصرف‌کننده ایرانی محکم کرده‌اند. با این حال، برندهای داخلی نیز آرام‌آرام در حال بازیابی جایگاه خود هستند و تلاش می‌کنند معادله را به نفع تولید ملی تغییر دهند.
در کشورهای عربی، برندهای داخلی بسیار موفق‌تر عمل کرده‌اند. برندهایی مانند Arabian Oud، Ajmal و Rasasi نه‌تنها در بازارهای داخلی قدرت گرفته‌اند، بلکه در اروپا، آسیا و حتی آمریکا نیز نمایندگی و فروش دارند. این برندها توانسته‌اند توازن بین سنت و مدرنیته را حفظ کرده و از طریق خلاقیت در رایحه و بسته‌بندی، به بازار جهانی وارد شوند.
۶. تأثیر فرهنگ و مذهب
فرهنگ و مذهب نقش مهمی در شکل‌گیری بازار عطر دارد. در ایران، گرچه استفاده از عطر در اسلام توصیه شده، اما مصرف آن به‌شکل عمومی و پررنگ مانند کشورهای عربی رایج نیست. بسیاری از ایرانیان تنها در مناسبت‌های خاص یا دیدارهای رسمی از عطر استفاده می‌کنند. همچنین محدودیت‌های مذهبی و فرهنگی نیز بر انتخاب رایحه‌ها اثرگذار است؛ به‌طوری که مصرف‌کننده ایرانی اغلب از رایحه‌های ملایم و پوشیده استفاده می‌کند.
در کشورهای حوزه خلیج فارس، استفاده از عطر نه‌تنها جنبه مذهبی دارد، بلکه بخشی از آداب و رسوم روزمره است. مردان و زنان در تمام طول روز و در مکان‌های عمومی از عطر استفاده می‌کنند. علاوه‌بر این، بخور دادن محیط، لباس‌ها و حتی موها با عطرها و اسانس‌های قوی و طبیعی مانند عود، سنتی رایج و مورد احترام است که نسل به نسل منتقل شده است.
۷. تبلیغات و بازاریابی عطری
در ایران، محدودیت‌های تبلیغاتی در رسانه‌های عمومی، مانعی برای گسترش برندهای عطری محسوب می‌شود. به همین دلیل بیشتر تبلیغات در فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی و روش‌های دهان‌به‌دهان صورت می‌گیرد. با این حال، نبود مجوزهای رسمی برای تبلیغات برخی برندها، باعث شده رقابت ناسالم میان فروشندگان تقلبی و برندهای معتبر شکل بگیرد.
در مقابل، در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، برندها به‌شکل گسترده‌ای در رسانه‌ها، تلویزیون، مجلات و فضای دیجیتال تبلیغ می‌شوند. استفاده از سلبریتی‌ها، اینفلوئنسرها و شخصیت‌های برجسته فرهنگی و اجتماعی برای تبلیغ برندها، استراتژی متداولی است. فروشگاه‌های زنجیره‌ای، بوتیک‌های لوکس و حضور برندها در فرودگاه‌ها نیز تجربه خرید را برای مشتریان ارتقا داده و به بازاریابی مستقیم کمک می‌کند.
۹. نقش رسانه‌های اجتماعی در رونق بازار عطر
رسانه‌های اجتماعی به ابزاری مهم برای معرفی و فروش عطر در ایران و کشورهای عربی تبدیل شده‌اند. در ایران با توجه به محدودیت‌های تبلیغاتی، پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و تلگرام نقش کلیدی در معرفی برندها، بررسی محصولات و فروش مستقیم به مصرف‌کنندگان ایفا می‌کنند. این فضاها همچنین بستری برای بازخورد کاربران و مقایسه رایحه‌ها فراهم کرده‌اند.
در کشورهای حوزه خلیج فارس، اینفلوئنسر مارکتینگ با قدرت بیشتری عمل می‌کند. اینفلوئنسرهای عرب که به‌طور حرفه‌ای در حوزه زیبایی و سبک زندگی فعالیت دارند، با دریافت اسپانسرینگ از برندهای عطر، به تبلیغ و نمایش محصولات می‌پردازند. ترکیب تبلیغات سنتی و دیجیتال، باعث افزایش آگاهی برند و فروش شده است.
۱۰. تأثیر اقلیم بر سلیقه عطری
اقلیم در انتخاب نوع رایحه نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. در ایران با تنوع اقلیمی گسترده از شمال تا جنوب، رایحه‌های خنک در مناطق گرمسیر و رایحه‌های شیرین و چوبی در مناطق سردسیر محبوب‌ترند. با این حال، در بیشتر شهرها رایحه‌های سبک‌تر و معتدل‌تر رواج دارد.
در کشورهای عربی خلیج فارس که عمدتاً آب و هوایی گرم و مرطوب دارند، مصرف‌کنندگان تمایل دارند از عطرهای غلیظ و ماندگار استفاده کنند. ترکیبات قوی مثل عود، عنبر و زعفران که در گرمای شدید نیز پایدار می‌مانند، از جمله رایحه‌های محبوب در این کشورها هستند.
۱۱. بررسی نقش جشن‌ها و مناسبت‌ها
در بازار عطریات ایران، تقویم مذهبی و فرهنگی نقشی پررنگ در تقاضای خرید ایفا می‌کند. اعیادی همچون نوروز، عید قربان، و دیگر مناسبت‌های مذهبی شیعی، به نقطه‌های اوج خرید عطر در سال تبدیل شده‌اند. در این ایام، عطر نه‌فقط یک کالای لوکس، بلکه هدیه‌ای محترمانه، ارزشمند و ماندگار برای عزیزان شمرده می‌شود.
چه برای مهمانی‌های خانوادگی، چه برای جلسات رسمی و کاری، عطر یکی از انتخاب‌های اول در بسته‌بندی‌های شکیل و رایحه‌های خاطره‌انگیز است. این پیوند میان عطر و فرهنگ هدیه‌دهی، باعث شده که بازار عطریات ایران در ایام خاص، رنگ و بویی متفاوت بگیرد؛ ترکیبی از سنت، احساس و رایحه‌هایی که تا مدت‌ها در ذهن می‌مانند.
در کشورهای عربی، عطر در مراسم‌هایی مانند عید فطر، عید قربان، ازدواج‌ها و حتی ختم‌ها نیز حضوری پررنگ دارد. عطر به‌عنوان نماد احترام، تطهیر و زیبایی به‌کار می‌رود و در بیشتر مناسبت‌های رسمی و اجتماعی استفاده از آن رایج و حتی واجب شمرده می‌شود.
۱۲. جایگاه عطر در هویت فردی
در بازار عطریات ایران، عطر هنوز آن‌طور که باید، جای خود را به‌عنوان بخشی از هویت فردی باز نکرده است. برای بسیاری، عطر نه یک امضای شخصیتی روزانه، بلکه ابزاری لوکس و مناسبتی است؛ چیزی برای روزهای خاص، عروسی‌ها، مهمانی‌ها یا هدیه دادن.
البته در میان نسل جوان و قشر تحصیل‌کرده، مصرف عطر آرام‌آرام به بخشی از روتین شخصی و سبک زندگی تبدیل شده است. آن‌ها عطر را نه فقط برای خوشبو بودن، بلکه برای بیان حس، حال و حتی شخصیت خود استفاده می‌کنند. با این حال، این نگاه هنوز در عموم جامعه همه‌گیر نشده و «فرهنگ رایحه» در بازار عطریات ایران همچنان در حال شکل‌گیری و بلوغ است.
در کشورهای عربی، عطر بخشی جدانشدنی از هویت فردی است. بسیاری از افراد رایحه خاص خود را دارند که آن را به‌عنوان امضای شخصیتی استفاده می‌کنند. برخی حتی عطر مخصوص محل کار، خانه، مجالس و نماز دارند که این تنوع نشان از اهمیت عطر در زندگی روزمره دارد.
۱۳. سهم بازار آنلاین در فروش عطر
در سال‌های اخیر، به‌ویژه پس از شیوع کرونا، بازار عطریات ایران وارد فصل تازه‌ای شد؛ فصلی که در آن رایحه‌ها از پشت ویترین‌های شیشه‌ای به صفحه‌های موبایل و لپ‌تاپ کوچ کردند. با رشد چشمگیر خرید آنلاین، پلتفرم‌هایی مانند دیجی‌کالا و عطرافشان توانستند تجربه‌ای دیجیتالی از بوییدن عطر را رقم بزنند؛ از بررسی دقیق نُت‌ها و توضیحات سازنده گرفته تا خواندن صدها نظر کاربران و مقایسه قیمت‌ها.
در کشورهای عربی، فروشگاه‌های آنلاین با امکاناتی نظیر انتخاب رایحه بر اساس ترکیب، ارسال تستر، و خدمات پس از فروش فعال هستند. فروشگاه‌های بزرگی مانند Ounass، Namshi و Golden Scent، بخش عمده‌ای از بازار عطر این کشورها را پوشش می‌دهند.
۱۴. بسته‌بندی و طراحی ظاهری
در بازار ایران، برندهای داخلی معمولاً از طراحی‌های ساده‌تر و اقتصادی‌تری برای بسته‌بندی استفاده می‌کنند. این امر بیشتر به دلیل کاهش هزینه‌های تولید است، اگرچه برخی برندهای جدید به طراحی خلاقانه نیز روی آورده‌اند.
در کشورهای عربی، بسته‌بندی لوکس و پرزرق‌وبرق یکی از فاکتورهای رقابتی مهم است. طراحی‌هایی با الهام از هنر اسلامی، طلایی‌رنگ، تزئینات عربی و جعبه‌های چوبی گران‌قیمت، باعث می‌شود بسته‌بندی بخشی از جذابیت خرید محسوب شود.
۱۵. تأثیر قیمت ارز بر بازار عطر
در بازار عطریات ایران، نوسانات نرخ ارز تأثیر مستقیمی بر قیمت نهایی محصولات دارد. با افزایش نرخ دلار، قیمت عطرهای وارداتی به‌طور چشمگیری بالا می‌رود و همین موضوع باعث می‌شود بسیاری از مصرف‌کنندگان به سمت خرید عطرهای تقلبی یا گزینه‌های داخلی روی بیاورند؛ حتی اگر این انتخاب‌ها از نظر کیفیت یا ماندگاری در سطح پایین‌تری قرار داشته باشند.
در کشورهای عربی، به‌دلیل ثبات نسبی ارز و درآمد بالای سرانه، نوسانات ارزی تأثیر چندانی بر قدرت خرید مصرف‌کننده ندارند. به همین دلیل بازار عطر این کشورها نسبت به ایران باثبات‌تر و قابل‌پیش‌بینی‌تر است.
۱۶. حضور برندهای لوکس و نیش
در بازار عطریات ایران، برندهای نیش مانند Creed، Amouage و Maison Francis Kurkdjian به‌دلیل قیمت بسیار بالا، تنها در میان قشر محدودی از مصرف‌کنندگان شناخته‌شده‌اند. دسترسی به این عطرها اغلب از طریق واردات غیررسمی یا همراه مسافران صورت می‌گیرد، چرا که عرضه رسمی و گسترده آن‌ها در بازار داخلی هنوز جایگاه مشخصی ندارد.
در کشورهای خلیج فارس، برندهای نیش و لوکس نه‌تنها در دسترس‌اند، بلکه در مراکز خرید اختصاصی دارای بوتیک‌های رسمی هستند. استفاده از این عطرها در این کشورها نماد اشرافیت، اصالت و سلیقه خاص محسوب می‌شود.
۱۷. آموزش مصرف عطر
در بازار عطریات ایران، فرهنگ صحیح مصرف عطر هنوز جایگاه شایسته‌ای نیافته است. بسیاری از افراد بدون در نظر گرفتن عواملی همچون موقعیت اجتماعی، فصل یا نوع پوست، از عطر استفاده می‌کنند. نه رسانه‌ها و نه سیستم آموزشی، نقش مؤثری در آموزش اصول صحیح استفاده از عطر ایفا نکرده‌اند.
در کشورهای عربی، حتی در فروشگاه‌ها به مشتریان آموزش داده می‌شود که چگونه عطر بزنند، در چه نقاطی از بدن استفاده شود، و چه نوع عطری برای چه زمانی مناسب است. این آموزش‌ها بخشی از تجربه خرید است.
۱۸. تولید اسانس و مواد اولیه
ایران یکی از تولیدکنندگان مهم گل محمدی و برخی مواد اولیه طبیعی در صنعت عطر است. اما نبود زیرساخت صنعتی باعث شده این مواد به‌صورت خام صادر شوند و در داخل کشور برای تولید عطر استفاده نشوند.
در کشورهای خلیج فارس، شرکت‌هایی وجود دارند که به‌طور حرفه‌ای در واردات، ترکیب و استفاده از اسانس‌ها برای ساخت رایحه‌های خاص فعالیت می‌کنند. به‌کارگیری تکنولوژی پیشرفته و تخصص علمی در این زمینه چشمگیر است.
۱۹. بازار عطر دست‌ساز
در ایران بازار عطرفروشی‌های دست‌ساز و سنتی، مانند عطرهای مشهدی یا عطاری‌ها، هنوز زنده است. این عطرها اغلب بدون برند و در ظروف شیشه‌ای فروخته می‌شوند و در میان نسل‌های قدیمی محبوب‌ترند.
در کشورهای عربی نیز بازار عطرهای ترکیبی سنتی همچنان پررونق است. عطاری‌های حرفه‌ای رایحه‌های سفارشی تولید می‌کنند که مشتری می‌تواند ترکیب رایحه موردعلاقه خود را انتخاب کرده و تهیه کند.
۲۰. صادرات عطر از ایران و کشورهای عربی
ایران به‌دلیل موانع تجاری، حجم بسیار اندکی از عطر تولیدی خود را صادر می‌کند. تمرکز بیشتر بر بازار داخلی است و برندهای ایرانی هنوز در بازار بین‌المللی شناخته‌شده نیستند.
در مقابل، کشورهای عربی مانند امارات و عربستان سهم قابل‌توجهی از بازار جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. برندهایی مانند Ajmal و Arabian Oud به کشورهای اروپایی، آسیایی و آمریکا نیز صادرات دارند.
۲۱. بازار تسترها و محصولات نمایشی
در بازار عطریات ایران، به دلیل قیمت بالای عطرهای اصل، تسترها که اغلب از منابع غیررسمی وارد می‌شوند، محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. بسیاری از مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند تسترهای برندهای مطرح را با قیمتی پایین‌تر تهیه کنند، حتی اگر از نظر بسته‌بندی یا اصالت کامل، تفاوت‌هایی وجود داشته باشد.
این در حالی‌ست که در کشورهای عربی، تسترها صرفاً به‌عنوان ابزاری تبلیغاتی برای تست رایحه در فروشگاه‌ها استفاده می‌شوند و به‌ندرت در معرض فروش قرار می‌گیرند. تمرکز اصلی در آن بازارها بر ایجاد تجربه‌ای واقعی از عطر از طریق تست حضوری است، نه فروش تستر، تفاوتی که یکی از نقاط تمایز اساسی بین شیوه مصرف در بازارهای عربی و بازار عطریات ایران محسوب می‌شود.
۲۲. تفاوت در عطرهای زنانه و مردانه
در ایران عطرهای زنانه عموماً با رایحه‌های شیرین و ملایم و مردانه با رایحه‌های چوبی و خنک تولید می‌شوند. مرزبندی میان رایحه‌های زنانه و مردانه در بازار داخلی مشخص و پررنگ است.
در کشورهای عربی این مرز چندان وجود ندارد. بسیاری از عطرهای عربی رایحه‌های یونیسکس دارند که هم مردان و هم زنان از آن استفاده می‌کنند. ترکیبات قوی و جسورانه در هر دو گروه دیده می‌شود.
۲۳. میزان ماندگاری و اهمیت آن در انتخاب عطر
در بازار عطریات ایران، یکی از اصلی‌ترین معیارهای خرید عطر برای مصرف‌کننده، میزان ماندگاری رایحه است. بسیاری از مشتریان به‌دنبال عطری هستند که ساعت‌ها روی بدن بماند، حتی اگر کیفیت نت‌های ابتدایی و میانی آن پایین‌تر باشد.
در کشورهای عربی نیز ماندگاری بسیار اهمیت دارد، اما با تفاوت اینکه افراد برای افزایش ماندگاری، از چند لایه عطر استفاده می‌کنند: اسپری، عطر روغنی، بخور و لوسیون معطر. به همین دلیل انتخاب رایحه‌های غلیظ‌تر مثل عود و عنبر رایج‌تر است.
۲۴. نقش مراکز خرید لوکس
در بازار عطریات ایران، تعداد محدودی مراکز خرید لوکس وجود دارد که در آن برندهای معتبر عطری حضور دارند. اما به دلیل قیمت بالا و واردات غیررسمی، بیشتر این محصولات با عدم اطمینان از اصالت مواجه‌اند و فقط برای قشر خاصی قابل‌دسترس هستند.
در مقابل، در شهرهایی مانند دبی، ابوظبی یا ریاض، مراکز خرید بزرگ و لوکس، ویترین برندهای بین‌المللی را در اختیار دارند. حضور مستقیم برندها در این مراکز خرید، باعث ایجاد رقابت سالم، تجربه خرید باکیفیت و افزایش اعتماد مشتریان شده است.
۲۵. تأثیر عطر بر برند شخصی
در بازار عطریات ایران، درک عمومی از نقش عطر در برند شخصی در حال رشد است. به‌ویژه میان مدیران، هنرمندان و فعالان شبکه‌های اجتماعی، استفاده از عطر خاص به‌عنوان بخشی از استایل شخصی تلقی می‌شود و به ساخت هویت حرفه‌ای کمک می‌کند.
در کشورهای عربی، عطر همواره بخشی جدایی‌ناپذیر از شخصیت اجتماعی و جایگاه فردی بوده است. انتخاب رایحه خاص و تکرار آن به مرور باعث می‌شود افراد با آن عطر شناخته شوند؛ این مفهوم به‌صورت گسترده در جامعه پذیرفته شده است.
۲۶. رابطه عطر و مد
در بازار عطریات ایران، پیوند میان صنعت مد و عطر هنوز به‌صورت منسجم و ساختاریافته شکل نگرفته است. با اینکه برخی برندهای پوشاک داخلی به‌تازگی وارد مسیر تولید عطر اختصاصی شده‌اند، این روند همچنان در مراحل ابتدایی قرار دارد و نتوانسته جریان‌سازی قابل‌توجهی در بازار ایجاد کند.
در کشورهای عربی، بسیاری از برندهای لوکس پوشاک و مد، مجموعه‌های عطری اختصاصی نیز ارائه می‌دهند. هماهنگی رنگ، بسته‌بندی و رایحه با لباس‌ها باعث می‌شود برندها بتوانند تجربه‌ای یکپارچه از سبک زندگی به مشتریان ارائه دهند.
۲۷. مصرف عطر در نسل جوان
در بازار عطریات ایران، جوانان سهم قابل‌توجهی از مصرف‌کنندگان را تشکیل می‌دهند. علاقه به ظاهر آراسته، تأثیرپذیری از فضای مجازی و رشد فروشگاه‌های آنلاین، باعث شده استفاده از عطر به بخشی جدی از روتین روزانه نسل جوان تبدیل شود.
در کشورهای عربی نیز نسل جوان، به‌ویژه زنان، مصرف بالایی از عطر دارند. اما تفاوت در نوع رایحه‌هاست؛ جوانان عرب تمایل بیشتری به استفاده از رایحه‌های یونیسکس یا رایحه‌های جدید برندهای نیش دارند و به نوآوری در انتخاب توجه بیشتری نشان می‌دهند.
۲۸. تنوع رایحه در مقابل وفاداری به برند
در بازار عطریات ایران، مصرف‌کنندگان غالباً تمایل دارند رایحه‌های متنوع را تجربه کنند. به دلیل قیمت‌های بالا و نوسانات اقتصادی، وفاداری به برند خاص کاهش یافته و بیشتر افراد ترجیح می‌دهند گزینه‌هایی جدیدتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر را انتخاب کنند.
در بازار کشورهای عربی، وفاداری به برند بسیار قوی‌تر است. بسیاری از مشتریان سال‌ها از یک برند یا رایحه خاص استفاده می‌کنند و حتی نسل به نسل منتقل می‌شود. این رفتار مشتریان باعث ثبات بیشتر برندها و افزایش اعتماد مصرف‌کنندگان می‌شود.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟